In het boek over het Fochteloërveen ”Wat je met rust laat,
kan groeien” uit 2012, wordt de verstoring van vogels door het vliegverkeer van Eelde kort besproken.
In 2007-2012 is het aantal verstoringen op de foerageer- en rustplaatsen van
beschermde ganzen verdrievoudigd. In het beheerplan Fochteloërveen wordt daarom
geadviseerd om het gebied aan te wijzen als no flight area. Vreemd genoeg is
dat in het eindrapport op de achtergrond geraakt.
Special Protected
Area
Grote aantallen vogels gebruiken het Fochteloërveen om te overnachten. Om die
reden is het gebied aangewezen als Special Protected Area onder de
Vogelrichtlijn. Onbegrijpelijk dat overheden er zo weinig mee doen. Het aantal
verstoringen door les- en sportvliegtuigen neemt toe. Vooral lawaaierige lesvliegtuigen
zorgen vaak voor overlast in het stiltegebied. Ook grote vliegtuigen op de aan-
en afvliegroute van Eelde en helikopters zijn veroorzakers van verstoring van grote
groepen vogels.
In de winter 2017/18 is een klein aantal verstoringen nader
bekeken.
Bescherming Natura
2000 ganzen nog lang niet op orde
App flightradar 24
geeft inzicht
Er zijn 17 verstoringen nader bekeken in de winter 2017/18.
De meeste waren in de koude winterperiode tussen eind februari en begin maart
2018. Het gaat om verstoringen van groepen van 500-8.000 kol- en
toendrarietganzen, Natura 2000 niet-broedvogels van het Fochteloërveen. De app Flightradar
geeft in een handomdraai inzicht in vliegtuig, vlieghoogte en bestemming, zodat
een verstoring eenvoudig gekoppeld kan worden aan de veroorzaker.
Een zeer lawaaiig toestel
van de KLM vliegschool jaagt geregeld grote groepen ganzen op in het wetland en
op foerageerplaatsen.
Les- en
sportvliegtuigen
Zeven verstoringen zijn van les- of sportvliegtuigen. Dit
waren de: Piper PA-34-200T (2*), Beech 58 Baron (3*) en Diamond DA42 Twin star
(2*). Allemaal lawaaierige toestellen die van grote afstand te horen zijn en
ganzen hier geregeld opjagen. Het zijn ook vaak exact dezelfde
toestellen die hier vliegen. De vlieghoogte lag tussen 1.500 en 3.600 FT. Tot een
vlieghoogte van 3600 FT= 1.097 meter vlogen er groepen ganzen op.
Een tweede verstoring 7 minuten na de eerste verstoring van
een Piper PA-34 was voor een groep ganzen voldoende reden om helemaal te
vertrekken van de foerageerplaats. Zo worden de beschermde ganzen het gebied
uitgejaagd.
Grote vliegtuigen op
de aan- en afvliegroute van Eelde
Het aantal verstoringen door grote vliegtuigen op de
aanvliegroute is in de afgelopen winter verder toegenomen. Bij acht toestellen
is dit vastgelegd in februari en maart 2018. De toestellen vlogen op de
aanvliegroute Eelde op een hoogte van 1.500-2.400FT (457-732 meter) en komen uit:
Eindhoven, Southend, Gdansk en de vakantiebestemming Lanzarote. Zelfs op de
afvliegroute van Eelde naar Amsterdam, Southend en Lanzarote zijn verstoringen van
ganzen gezien op een hoogte van 6.300- 8.000 FT (1.920-2.438 meter).
Verstoringen van ganzen
door grote vliegtuigen zijn vastgesteld tot een hoogte van 2.400 meter
Helikopters
Helikopters zorgen tot op grote hoogte voor intensieve verstoring
van grote groepen vogels. Er zijn geen vlieghoogten van helikopters met de app vastgelegd.
Heel veel vluchten zijn echter onnodig en kunnen het wetland en de
foerageerplaatsen simpelweg mijden.
Helikopters op geringe
hoogte zorgen voor verstoring van groepen ganzen. Omgeving zandgat Oenema in
Veenhuizen op 13 februari 2018, 13.38 uur (= foerageerplaats Fochteloërveen)
Handhaven en naleven zorgplicht
De aan- en afvliegroute van Eelde en vliegbewegingen van
helikopters, hebben een negatief effect op de kwalificerende ganzen van Natura
2000 die slapen in het Fochteloërveen en foerageren op het boerenland dat eraan
grenst. Veel verstoringen komen door lawaaierige lesvliegtuigen en zijn tot op een
hoogte van 1.100 meter vastgesteld.
Op de aan- en afvliegroute van Eelde zorgen grote
vliegtuigen tot een hoogte van 2.400 meter voor verstoring. Lawaai is een
belangrijke veroorzaker van verstoringen bij groepen vogels. Het terugdringen
van verstoring is mogelijk door lawaaierige vliegtuigen te vervangen voor
elektrische vliegtuigen.
Het verleggen van de aanvliegroute Eelde tot ruim buiten
het veen kan de verstoringen verder terugdringen. Verder is het een kwestie van
handhaven van de regels, het uitvoeren van de zorgplicht en het serieus nemen
van klachten.
Vanaf 1999 zitten er territoriale kraanvogels in het Fochteloërveen. Het eerste kraanvogelnest in Nederland werd hier gevonden tijdens de MKZ-crisis in 2001.
Bescherming Natura
2000 ganzen nog lang niet op orde
Een zeer lawaaiig toestel
van de KLM vliegschool jaagt geregeld grote groepen ganzen op in het wetland en
op foerageerplaatsen.
